Duurzaam creëren van passend werk vereist vraaggerichte benadering

Werkaanpassing is een voorwaarde voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt om aan het werk te komen en te blijven. Dat besef is gemeengoed. Maar de kunst om in de praktijk passend werk ook echt en blijvend vrij te spelen, blijkt veel lastiger. Dit blijkt uit onderzoek van Universiteit Maastricht, SBCM en de FransNijhuisFoundation. Lees het artikel dat onlangs verscheen in Sociaal Bestek.

Functiecreatie of inclusief herontwerp van werk is een beproefde en systematisch methode om passend werk duurzaam vrij te spelen. In de praktijk blijken werkgeversdienstverleningsconsulenten of jobocreators vooral te shoppen uit de aanpak van deze methode. De effectiviteit van de aanpak komt daarmee onder druk te staan. Meer in het algemeen viel op dat in de werkgeversdienstverlening – mogelijk onder druk van het streven naar snelle plaatsingen en/of door een beperkte bekendheid van mogelijkheden – regelmatig wordt gekozen voor een aanbodgerichte benadering. Dat wil zeggen dat een consulent al snel een bepaalde werkwijze en methodiek aanbiedt om de inclusievraag van een werkgever in te vullen. Uit de gesprekken die de onderzoekers met werkgevers hebben gevoerd, blijkt dat die insteek vaak niet aansluit bij hun behoeften en verwachtingen en dat het resultaat tegenvalt.

Om dat te voorkomen is een vraaggerichte benadering nodig. Als de vacature met enige aanpassing eenvoudig was te vervullen met het beschikbare aanbod van gemeenten, dan was het waarschijnlijk al gebeurd. De kunst voor een werkgeversdienstverleningsconsulent is om de vraag achter de vraag van de werkgever scherp te krijgen. Met welke (strategische) personeelsvraagstukken kampt de werkgever? Wat zijn de (te verwachte) ontwikkelingen in de sector en het bedrijf? En wat zijn daarvan de personele gevolgen? Hoe ziet de bedrijfscultuur er uit, wat zijn de verwachtingen en drijfveren van de werkgever om inclusiever te ondernemen? Pas als dit soort vragen helder zijn, kan de consulent samen met de werkgever zoeken naar een oplossing die wezenlijk bijdraagt aan zijn of haar vraagstuk. En die te combineren is met aangepast werk voor het beschikbare aanbod van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in de regio. Dit kan met functiecreatie, maar bijvoorbeeld ook door overname van werkprocessen via groepsdetachering, de inzet van slimme technologie of een eenvoudiger vorm van jobcarving. De onderzoekers pleiten voor een verdere professionalisering van werkgeversconsulenten zodat zij een echte sparringpartner zijn voor de bedrijfsleiding.