Taal en gezondheid hebben alles met elkaar te maken!

Voor mensen die moeite hebben met taal, is het moeilijk om informatie te vinden en te verwerken over een gezonde leefstijl. In het project Voel je goed! van de Stichting Lezen en Schrijven komen taal en gezondheid bij elkaar. Verschillende SW-bedrijven zijn enthousiaste afnemers van het project.

‘Taal en gezondheid hebben alles met elkaar te maken’, vertelt Marieke Wiebing, landelijk projectleider van Voel je goed!. ‘Uit onderzoek van het Nivel (2015) blijkt dat mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, vaker minder gezond zijn en zich vaker minder gezond voelen. Ook maken zij meer gebruik van de zorg. Na een taalcursus gaan de vaardigheden van deelnemers sterk vooruit, blijkt uit onderzoek van Maastricht University  (2014). Ze hebben niet alleen betere taalvaardigheden, maar ze voelen zich ook lichamelijk en geestelijk gezonder.’

Informatie over gezondheid begrijpen en toepassen

Dit onderzoek was voor de Stichting Lezen en Schrijven aanleiding voor het project ‘Voel je goed!’, dat zich speciaal richt op mensen die moeite hebben met taal en een gezonder gewicht willen. ‘Onder mensen met een autochtone achtergrond is er meer schaamte om een taalscholing te volgen’, zegt Marieke. Met de aanpak ‘Voel je goed!’ bereiken we deze doelgroep wél. Want de meeste mensen willen gezond leven. Dat is alleen moeilijker als je belangrijke informatie over gezondheid niet goed begrijpt en kunt toepassen. Denk aan online informatie, bijsluiters van medicijnen, uitnodigingsbrieven voor een screening, informatie van zorgprofessionals of de persconferenties over de coronamaatregelen.’

Stimulans voor verdere ontwikkeling

De aanpak Voel je goed! is allereerst gericht op een gezonde leefstijl. Marieke: ‘Het gaat om verandering van gedrag. In de aanpak krijgen deelnemers eet – en beweegadviezen van een dietist en groepslessen gezondheidsvaardigheden van een vrijwilliger.  Taal is het tweede doel. Maar in de training wijzen de vrijwilligers wel op mogelijke vervolgscholing voor taal of digitale vaardigheden.

Professional SW-bedrijf als trainer

Sinds de start van Voel je goed! in 2017 volgden ruim 500 deelnemers de aanpak in ongeveer 25 plaatsen in Nederland. Daaronder zijn zo’n 125 medewerkers van SW-bedrijven, zoals van Wedeka en Emco. De opzet van de training is dat groepjes deelnemers gekoppeld worden aan een getrainde vrijwilliger. ‘Bij SW-bedrijven werkt het goed als een professional uit het SW-bedrijf de rol van de vrijwilliger inneemt en eerst de vrijwilligerstraining bij ons volgt’, vertelt Marieke. ‘Een vrijwilliger van buiten de SW-organisatie kan de training ook geven, maar het voordeel van de professional is dat hij de deelnemers kent en weet hoe hij of zij iedereen moet begeleiden. Daardoor kan hij of zij mensen ook eerder over de streep trekken.’ Enkele SW-bedrijven kozen ervoor eerst een ‘les nul’ te organiseren op de werkvloer. ‘Dat werkte heel positief’, vertelt Marieke. ‘Medewerkers kunnen dan vrijblijvend komen kijken hoe het er aan toe gaat en alvast de sfeer proeven.

Bewezen resultaten

In 2019 liet Stichting Lezen en Schrijven onderzoek doen naar het effect van Voel je goed! De resultaten laten zien dat de aanpak werkt (ResCon, 2019). De meeste deelnemers voelen zich na afloop van het traject gezonder, wegen minder en hun gezondheidsvaardigheden zijn verbeterd.

Erkend als gezondheidsinterventie

In april 2020 heeft het RIVM Voel je goed! erkend als ‘goed onderbouwde’ gezondheidsinterventie. Sommige gemeenten en organisaties stellen als eis voor financiering dat een interventie bewezen werkzaam moet zijn. Door de erkenning van het RIVM voldoet Voel je goed! nu aan die eis. Dat kan ook een voordeel zijn voor SW-bedrijven. SW-bedrijven die interesse hebben in Voel je goed! kunnen contact opnemen met de Stichting Lezen en Schrijven. Marieke: ‘Sinds begin 2020 kun je bij ons gratis advies, materiaal en trainingen afnemen, mits de gemeente erachter staat dat je dit aanbiedt aan medewerkers. Dit is mogelijk omdat gemeenten vanuit de Aanpak Laaggeletterdheid streven naar een integrale aanpak. Bij Voel je goed! is er nog wel aanvullende financiering nodig. Hoeveel dat is en wie daaraan bijdraagt, is afhankelijk van de situatie. Neem voor meer informatie gerust contact met ons op via je lokale contactpersoon of via de contactgegevens op de projectsite van Voel je goed! Hier vind je ook meer informatie over het project en ervaringsverhalen van deelnemende organisaties.’

Voel je goed! is een project van de Stichting Lezen en Schrijven en is mogelijk gemaakt door FNO, Achmea, Lidl, Ipskamp Printing en Fonds Taal maakt gezonder. In onderstaand filmpje vertellen Marieke, trainers en deelnemers meer over Voel je goed!