Column Bruno Fermin: hoe vallen de puzzelstukjes op zijn plaats?

De initiatiefnemers van Op naar de 100.000 banen hebben SBCM fondsmanager Bruno Fermin gevraagd een column te schrijven voor de Maand van de 1000 Voorbeelden. Het thema van de column is: hoe beschikbaar is de arbeidsmarkt? Oftewel, zijn er genoeg inclusieve werkgevers, genoeg kandidaten en werkt de wet- en regelgeving mee of tegen? Afgelopen zomer stonden er nog 467 vacatures open en waren er 378 duizend werklozen. En hoewel steeds meer werkgevers de intentie hebben om inclusiever te ondernemen, heeft nog maar 12% van de werkgevers in Nederland iemand met een arbeidsbeperking in dienst. En van de 205.405 mensen met een beperking die kunnen werken en vallen onder de doelgroep banenafspraak is iets meer dan helft aan het werk.

Bruno: “Over cijfers kan je altijd steggelen, maar ik denk dat iedereen het erover eens is dat er meer dan genoeg werk is en er ook genoeg mensen zijn die kunnen en willen werken. Al kunnen mensen vanwege allerlei redenen niet altijd meteen aan de slag. En misschien zijn er op dit moment ook nog niet voldoende werkgevers die echt bereid zijn om de organisatie aan te passen als dat nodig is. Soms is dat ook een kwestie van niet weten hoe dat moet. Wat ik wel zie, is dat het draagvlak onder werkgevers groeit. Dus de vraag of er voldoende inclusieve werkgevers en kandidaten zijn, kan met een kleine slag om de arm met ja beantwoord worden.

Ligt het dan aan de wet- en regelgeving? We hebben eerder te veel dan te weinig regels. Het sluit allemaal net niet goed aan op wat werkgevers en werkzoekenden nodig hebben. Het geheel is in ieder geval voor veel mensen te complex. Daar ligt dus een opgave waarmee de overheid al druk bezig is. Maar laten we daar niet op wachten en ook niet verwachten dat het ei van Columbus wordt gevonden. Er zijn op dit moment genoeg mogelijkheden, voorbeelden, kennis en kunde aanwezig voor duurzame oplossingen om inclusiever te ondernemen.

In de meeste gevallen gaat het echter niet om quick wins. Mensen met een beperking hebben vaak meer nodig dan het inzichtelijk maken van vraag en aanbod en het matchen daarvan. Zij hebben veelal zelf niet de kennis, middelen en het netwerk om duurzaam aan het werk te komen en te blijven. Advies, scholing en begeleiding zijn noodzakelijk. En ook aan de werkgeverskant moet vaak een en ander anders georganiseerd worden om de talenten van een werkzoekende tot zijn of haar recht te laten komen. Mogelijk moet de werkgever daar in het begin ook in ondersteund worden. Dit is een vraagstuk waarvan we weten dat de overheid het niet alleen op kan lossen, maar werkgevers alleen ook niet.

De kern van succesvolle voorbeelden ligt vrijwel altijd in goede samenwerking tussen onder andere werkgevers, gemeenten, UWV, sociale werkbedrijven en mbo-scholen. Het aangaan van een langdurig commitment helpt om die samenwerking steeds beter te maken en elkaars taal te leren begrijpen. En in alle gevallen geldt: denk vanuit het belang van en de meerwaarde voor de werkzoekende én van de werkgever, want dat is het aanbod en vraag die elkaar moeten vinden. De opgave voor gemeenten, UWV, sociale werkbedrijven en mbo is vervolgens om achter de schermen alle puzzelstukjes van wet- en regelgeving, goede voorbeelden en passende aanpakken tot een overzichtelijke puzzel te maken.

Kortom: de ‘beschikbaarheid van de arbeidsmarkt’ is nog niet optimaal, maar de kansen en noodzaak zijn evident. Dus wacht niet af, maar ga vooral samen nu al aan de slag!”