Kennisgroep Taal(akkoord) SW haalt inspiratie uit taalbeleid gemeente Rotterdam

Onder het motto ‘Met taal versta je elkaar’ voert de gemeente Rotterdam een actief taalbeleid om laaggeletterdheid aan te pakken. Hoe komt het dat de aanpak zo goed werkt? De kennisgroep Taal(akkoord) SW wilde er graag meer van weten en bracht op 24 mei een bezoek aan de gemeente.

De laaggeletterdheid in de Gemeente Rotterdam ligt met 21% van het aantal 16- tot 65-jarigen ruim hoger dan het landelijk percentage (12%). Het gaat hierbij om meer dan 90.000 Rotterdammers.

Om dit probleem te bestrijden voert de gemeente Rotterdam een actief taalbeleid onder het motto ‘Met taal versta je elkaar’. Op 24 mei ging de kennisgroep Taal(akkoord) SW op bezoek bij de gemeente om te horen over hun succesvolle aanpak en ervaringen.

Aanpak vanuit meerdere beleidsterreinen

Het taalbeleid in Rotterdam is gebaseerd op de samenhang tussen laaggeletterdheid en diverse sociale problemen als gezondheid en zorg, werken en inkomen, en integratie. Dit betekent dat meerdere beleidsterreinen binnen de gemeente tijd en geld vrijmaken om laaggeletterdheid gezamenlijk en duurzaam aan te pakken. Sylvia van Luijk, beleidsadviseur maatschappelijke ontwikkeling: ‘Taal vormt de basis van de samenleving. Als je de taal van de samenleving niet goed beheerst, begrijp je elkaar minder makkelijk, is het lastiger om een baan te vinden en raak je sneller in de schulden of in een isolement.’

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

De taal leren is geen doel, maar een middel om gezonder te leven, aan het werk te kunnen, minder schulden te maken en volwaardig mee te doen in de samenleving. Investeren in taal levert de gemeente uiteindelijk dus ook een besparing op in de vorm van minder maatschappelijke kosten en een hogere arbeidsproductiviteit. Rotterdam vindt taal daarom een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle partijen. Elk van de 14 gebieden in de stad (de vroegere deelgemeenten) heeft een Vraagwijzer waar mensen terecht kunnen met vragen over werk, inkomen, gezondheid en welzijn. Sinds kort kunnen ze daar ook terecht met vragen over taal.

Taaltraining voor medewerkers gemeente met taalachterstand

Ook als werkgever zet Rotterdam in op taal. Hanane Berad, teammanager groepsdetacheringen, vertelt dat alle herplaatsingskandidaten in de loonschalen 1 tot en met 3 getoetst zijn op een mogelijke taalachterstand. Bij gebleken taalbehoefte krijgen zij net als SW-medewerkers een taaltraining aangeboden. Ook werkzoekenden die in aanmerking komen voor een proefplaatsing maar de Nederlandse taal nog onvoldoende beheersen, kunnen deelnemen aan een taaltraining.

Samen met andere training

Taaltrainingen worden altijd in combinatie met een ander thema aangeboden, zoals gezondheid, financiën en computervaardigheden. Het doel van de training is dat het maatschappelijk rendement oplevert: dat iemand zelfstandig kan meedoen in de maatschappij. Dat inwoners een bepaald taalniveau behalen, vindt de gemeente van ondergeschikt belang. Bovendien moet taal onderhouden worden en is een duurzame aanpak van belang. Deze duurzaamheid wil Rotterdam bewerkstelligen met een doorlopende leerlijn van informeel, non-formeel en formeel taalonderwijs.

Activiteiten week van de alfabetisering

De gemeente Rotterdam zoekt en onderhoudt actief contact met andere Rotterdamse werkgevers. Inmiddels zijn meer dan 30 Rotterdamse ondernemingen aangesloten bij het Taalakkoord. Samen vormden zij een vlaggenparade in de stad tijdens de week van de alfabetisering. Tijdens deze week bracht de gemeente bij verschillende werkgevers de toolkit Taal langs om hen te laten nadenken over de vraag: hoe taalvriendelijk is mijn bedrijf? Verder waren er activiteiten om te laten zien dat taal ook leuk is. Mensen op straat en bij bedrijven kregen de vraag om een ‘elfje’ te schrijven: een gedicht van elf woorden, verdeeld over vijf regels. En op verschillende plekken was er een gratis theatershow.

Over de kennisgroep

De kennisgroep Taal(akkoord) SW bestaat uit sociale werkbedrijven die zijn aangesloten bij het Taalakkoord Werkgevers en wordt ondersteund vanuit SBCM. Meer informatie over deze kennisgroep en goede praktijkvoorbeelden zijn te vinden op archief.sbcm.nl/taal en www.taalakkoord.nl. Wilt u meer weten over de Rotterdamse aanpak, dan kunt u terecht op de website van de gemeente Rotterdam.

Ook deelnemen?

Ook aangesloten bij het Taalakkoord Werkgevers, maar nog geen deelnemer aan de kennisgroep Taal(akkoord) SW? Neem dan contact op met Paula Mensink.
E: p.mensink@caop.nl

Dit is een activiteit van Cedris en SBCM in het kader van het kennispartnerschap voor sociale werkgelegenheid.