Praktijkverhaal: WerkSaam West-Friesland naar een 100% rookvrij bedrijf

Veel SW-bedrijven denken na over hoe zij het rookbeleid binnen hun bedrijf kunnen vormgeven. WerkSaam West-Friesland weet het wel; zij zijn sinds 1 april een rookvrij bedrijf. In een interview vertelt Stella Appelman, HR-adviseur, HR-businesspartner en aanjager van het project Werksaam RookVrij, over de uitdagingen van het project en deelt zij haar tips voor andere SW-bedrijven die rookvrij willen worden.

‘WerkSaam Rookvrij. Wat doe jij?’ zo luidde de kop van het intranetbericht in januari 2021. WerkSaam wilde een duidelijke boodschap afgeven: ‘wel of niet roken: dat is je eigen keuze. Maar vanaf 1 april 2022 kan dat niet langer op het terrein van WerkSaam.’ Het idee voor het project WerkSaam Rookvrij werd in januari 2021 gelanceerd en ontving volop enthousiasme en goedkeuring vanuit de directie. Al snel werd een projectgroep samengesteld en vertegenwoordigd door mensen uit het hele bedrijf, waaronder ook een aantal rokers.

Koploper rookvrij generatie

De projectgroep stelde een projectaanvraag op met de looptijd van een jaar. Dit werd goedgekeurd vanuit het MT. “Er vond regelmatig afstemming plaats met het MT en de OR,” aldus Stella. “Het doel van dit project om WerkSaam 100% rookvrij te krijgen, was drieledig. We wilden het signaal afgeven dat roken ongezond is en door roken op het terrein niet meer toe te staan, geeft dat een positieve indruk van het bedrijf. Daarnaast wil WerkSaam vooruitlopen op de wetgeving ten aanzien van de rookvrije generatie.”

Weerstand voorkomen

In de looptijd van het project is continue de dialoog aangegaan met medewerkers. De communicatie richting medewerkers verliep via het intranet, waar zij ook voorlichtingsmateriaal van de ‘Rookvrije generatie’ ontvingen. Stella vertelt: “In het begin reageerden medewerkers sceptisch. ‘Dat gaat toch niet lukken’ of ‘onze doelgroep is kwetsbaar en heeft het roken soms gewoon nodig’. Dit gevoel nam gelukkig af door de dialoog die met medewerkers gevoerd is. Hierdoor had vrijwel niemand weerstand toen het rookvrije beleid op 1 april daadwerkelijk inging. Sommige medewerkers reageerden juist heel positief.” Zo benoemde voorman John Heilig: “Ik ga straks een rondje lopen om mijn sigaret te roken. Dat is nog goed voor me ook.”

Succesfactoren

Het continue aangaan van de dialoog met medewerkers is een van de succesfactoren van dit project geweest. Evenals het vertegenwoordigen van de gehele organisatie in de projectgroep. Hierdoor nam het sceptische gevoel bij medewerkers af. “Een andere succesfactor was het loskoppelen van dit project om 100% rookvrij te worden en het ondersteunen bij stoppen met roken. Dit project richtte zich puur op het realiseren van een 100% rookvrije organisatie en niet om medewerkers te laten stoppen met roken. Wel wordt er een aanbod opgezet voor medewerkers die willen stoppen met roken, begeleid door SineFuma. Hiervan hebben inmiddels 11 medewerkers gebruikgemaakt,” aldus Stella.

Een rookvrij terrein

Om ervoor te zorgen dat WerkSaam ook daadwerkelijk rookvrij blijft, liep er in de eerste week elke dag een duo een rondje tijdens de pauze. Dit duo bestond uit een collega van de projectgroep WerkSaam Rookvrij en een teamleider of werkbegeleider. Zij polsten hoe het rookverbod werd ervaren en hoe collega’s ermee omgingen. Om het te vergemakkelijken, worden mobiele asbakjes uitgedeeld. Deze kunnen medewerkers meenemen wanneer zij buiten het terrein een sigaret roken.

Tips voor andere organisaties

Stella noemt vijf tips op die zij andere organisaties wil meegeven die 100% rookvrij willen worden.

1. Neem de tijd voor het project. WerkSaam West-Friesland heeft een jaar uitgetrokken voor het hele project.
2. Koppel het doel ‘100% rookvrij’ los van het stoppen met roken. Hiermee voorkom je de discussie over ‘moeten stoppen’.
3. Betrek mensen uit de gehele organisatie (liefst ook rokers) bij het project en denk na over de geschikte wijze van betrekken van SW-medewerkers, bijvoorbeeld in een klankbordgroep of als ambassadeurs.
4. Besteed continue en vanaf het begin af aan aandacht aan de communicatie in bijvoorbeeld de dag- of weekstart.
5. Betrek in een vroeg stadium de OR en bespreek hun wensen en ideeën.

SBCM toolbox Aanpak Roken

Wil je meer informatie over hoe je roken binnen een SW-bedrijf kunt aanpakken? SBCM heeft de toolbox Aanpak Roken ontwikkelt, met praktische handvatten en inspiratie voor SW-bedrijven om stappen te zetten naar een rookvrije(re) organisatie. De toolbox bestaat uit meerdere onderdelen, waaronder een publicatie, acht verdiepende documenten en hulpmiddelen. Lees meer over de toolbox Aanpak Roken.