Taalheld WOZL maakt van zijn probleem een hobby

Hoewel hij geen zin kon schrijven, schopte André van der Ven het bij SW-bedrijf WOZL toch tot voorman op zijn afdeling. In die functie kwam bij toeval aan het licht dat hij laaggeletterdheid was.

Inmiddels spoort hij als taalambassadeur anderen aan om ook iets te doen aan hun taalachterstand. ‘Als je kunt lezen en schrijven gaat er een wereld voor je open.’

‘Als ik iets op papier moest zetten nam ik het altijd mee naar huis’, zegt Van der Ven. ‘Thuis zette mijn vriendin het dan op papier. Tijdens vergaderingen zei ik meestal dat ik vergeten was om een blocnote mee te nemen. ‘Schrijf jij het even voor me op?’, vroeg ik dan tegen een collega. Lezen ging nog wel, maar schrijven niet. Ik schaamde me daarvoor, en niet zo’n beetje ook. Toen ik net voorman was geworden liep ik tegen de lamp. Ik moest snel iets op papier zetten. Ik kon niet anders dan toegeven dat ik niet kon schrijven. Dat was ongeveer vijf jaar geleden.

Op aanraden van mijn leidinggevende schreef ik mij in voor een cursus taalvaardigheid bij het ROC in Heerlen. De eerste drie keer dat ik daar aankwam ben ik weer omgekeerd en naar huis gegaan. Ik was ontzettend bang dat iemand mij binnen zou herkennen en er achter zou komen dat ik niet kon schrijven. De vierde keer kwam er toevallig iemand van het ROC aanlopen die mij naar binnen begeleidde. Anders was ik er nu misschien nog steeds niet op cursus geweest. 

Anders dan school

De taalcursus duurde drie jaar. Ik had vier uur per week les, plus huiswerk. Aan het einde kreeg ik een officieel certificaat. De cursus viel me alleszins mee. Ik dacht altijd dat school alleen voor kinderen was, maar hier zaten allemaal volwassenen. Als ik geweten had dat zoiets bestond, dan was ik vele jaren eerder op cursus gegaan. Vroeger was ik een probleemkind, vooral doordat ik ADHD heb. Er waren jaren bij dat ik vier keer veranderde van basisschool. Dan zat ik achteraan in de klas en lette totaal niet op wat de leraar vertelde. In zo’n situatie had ik als volwassene echt geen zin meer, maar de cursus leek daar in niets op. 

In het begin vond ik het wel moeilijk. Ik ben een perfectionist. Ik wilde vooral geen fouten maken. Dat was nogal lastig, want in een zin met zeven of acht woorden schreef ik de helft verkeerd. Met het schrijven van een brief was ik al gauw de hele dag bezig. Tot de leerkracht vertelde dat ook hij nog regelmatig fouten maakte. Nu zet ik het gewoon op papier. Staat er een foutje in dan is dat maar jammer. Als anderen maar begrijpen wat er staat. Het schrijven gaat me tegenwoordig vrij makkelijk af. Ik zit daardoor beter in mijn vel en heb meer zelfvertrouwen.

Taalambassadeur

Als taalambassadeur ga ik één a twee keer per week  op bezoek bij verschillende organisaties in Heerlen, om daar mijn verhaal te vertellen en mensen te helpen. Dat loopt via Stichting ABC. In het begin zag ik er het nut niet van in, maar ik raakte enthousiast nadat ik me een keer over had laten halen om mijn verhaal te doen. De mensen die naar mij luisterden waren echt geïnteresseerd en hadden veel vragen. Het voelde als een roeping. Ik probeer laaggeletterden te overtuigen om er iets aan te doen. Laatst heb ik bijvoorbeeld gepraat met een meisje dat niet op taalcursus wilde omdat ze vroeger op school werd gepest. Na ons gesprek heeft ze zich toch aangemeld.

Als wij taalambassadeurs met een taaldocent bij een bedrijf op bezoek komen, zie ik de werknemers vaak denken: ‘Dat is maar een leraar. Die vertelt maar wat.’ Bij het praatje van de taalambassadeurs gaan ze ineens rechtop zitten, want wij weten precies wat er in hun hoofden omgaat. Ik vind het echt leuk om te doen. Mijn probleem is eigenlijk mijn hobby geworden. 

Mensen met een taalachterstand adviseer ik: pak die kans! Als je kunt lezen en schrijven gaat er een wereld voor je open. Maar doe het niet omdat je baas het graag wil; doe het voor jezelf. Dat zei mijn leidinggevende ook tegen mij en hij had helemaal gelijk.’

Meer weten over het verbeteren van taalvaardigheid

Meer weten over het verbeteren van de taalvaardigheid van werknemers? Bekijk dan al onze hulpmiddelen op taalgebied.